Haber nedir, haberin öğeleri nelerdir ?
Haberin öğeleri
Haber nedir?
Haber güncel, yeni olan farklı ve ilginç olan, önemli olan olayların düzgün ve anlaşılır bir şekilde sunulması veya bir metine dönüştürülmesidir. Gazete, radyo, televizyon, internet gibi iletişim araçlarıyla yazılı, sesli ve görüntülü olarak yayımlanırlar. Haberi yapan genelde muhabirdir veya gazeteci. Haberci yapmış olduğu haberde en çok doğruluğa yer vermek zorundadır. Kaynağı sağlam olmalıdır. Her olay haber değildir ama her haber bir olaydır. Basit bir olayı habere dönüştüremezsiniz.
Haberin öğeleri
Haberin 5 temel öğesi vardır.
1.Gerçeklik (doğruluk) :
Haberde en önemli unsurlardan birisi gerçeklik, doğruluktur. Haberi yazan kişi, muhabir gerçek verilere ve gerçek olaylara dayanarak haberi yazmalıdır. Habercinin kullandığı, bilgi aldığı kaynağının da güvenilir olması gerekir. Kendi kaynağı ile ilgili bir tereddüte düşer ise yapmış olduğu haberi, bilgileri farklı ve birden fazla kaynağa onaylattırmalıdır ve doğru olduğundan emin olduktan sonra onu yayınlamalıdır.
2. Yenilik (güncellik) : Genelde üç türe ayrılır bunlar, eylem haberleri, söylem haberleri ve eylem – söylem haberleri olarak belirlenmişlerdir.
a) Eylem haberleri: Eylem haberlerinde daha çok eyleme yani gerçekleşen olaylara yer verilir, söylem azdır.
b) Söylem haberleri: Söylem haberleri de eylem haberlerinin tam tersidir. Daha çok söyleme yer verilir ve eylem çok azdır. Örneğin bir konferansın haber olması ile daha çok konuşulanlara yer verilmesi.
c) Eylem söylem haberleri : Eylem haberleri ile söylem haberlerinin açıklaması yukarıda zaten mevcut. Eylem söylem haberlerinde de ikisi eşit sayılır. Yani bu tür haberlerde hem eylem hem de söylem söz konusudur ve eşit şekildedir.
3. İlginçlik, (ilgi uyandırma):
Olağan olan hemen hemen her şey ilginçtir. Ve bireyler artık her haberi okumuyor. Herkes kendisine ilginç gelen haberlere odaklanarak onları okuyor. Artık haber müdürleri bile haberin doğruluğundan çok ilginçliğine bakıyor. Haber kişilerde ilgi uyandırır mı uyandırmaz mı ona bakılıyor.
4. Önemlilik (önemli sayılma):
Önemlilik, önemli haberler ciddi olan haberler olarak da bilinir. Bir olay ülkeyi, çok fazla insanı ve bölgeyi ilgilendiriyorsa onların yararına veya zararına bir olay ise bu önemli haberdir.
5. Anlaşılırlık (anlam taşıma)
Haberin önemli öğelerinden bir diğeri ve verdiğimiz başlıklar içerisinde en sondaki anlaşılırlık veya anlam taşımadır. Bir haberin olayın anlaşılır olması. Haberde kullandığımız dil çok önemlidir. Haber metni yalın, sade anlaşılır bir şekilde olmalıdır. Her tür insanın anlayabileceği şekilde ve bir düzen içerisinde haberler yazılmalıdır. 7’den 70şe ve çok zeki olanın da olmayanın da anlayabileceği şekilde olmalıdır. Bilinmeyen ya da süslü kelimelerde, cümlelerden kaçınılmalıdır.
Bir olayın haber olabilmesi için bu 5 öğeyi de içermesi gerekir.
“köpek bir insanı ısırırsa haber olmaz, insan köpeği ısırırsa haber olur.” veya artık bu cümle de değişti.
“köpek bir insanı ısırırsa haber olmaz ama bir ünlüyü ısırırsa haber olur.”