Medya Etiği – Gazetecinin doğru davranış kurallar
Gazetecinin doğru davranış kuralları nelerdir?
Gazetecilikte belli başlı kurallar vardır. Bu yazımda gazetecinin doğru davranış kurallarından birine değineceğim. Gazetecinin doğru davranış kurallarından fotoğraf-görüntü nedir?
Fotoğraf – Görüntü
Fotoğraf ve görüntünün güncel olup olmadığı açık biçimde belirtilmeli, canlandırma görüntülerde de bu, izleyicinin fark edebileceği biçimde ifade edilmelidir.
Fotoğraf, haberi görünür yapan, tamamlayan en önemli unsurdur. Foto muhabirlerinin çektikleri fotoğrafların mümkün olduğu kadar olaya tanıklık eder, olayı belgeler, haberin inandırıcılığını sağlar.
Haber fotoğrafı nasıl olmalıdır?
Haber fotoğrafları bazen bir kelime, bazen bir cümle
bazen de bir öykü olabilir. Olayın içeriği ve foto muhabirinin yaklaşımı,
becerisi “o” fotoğrafı manşet, “o” fotoğrafın verdiği duygu haberi okutma
becerisini sağlayabilir.
– Fotoğraf Haberciliğin temel formülü olan
5N1K’daki sorulara ne kadar yanıt verebiliyorsa o kadar başarılı sayılabilir.
Fotoğraf; haberi okunur kılabilmeli, Haber fotoğrafı değil.
– Haber fotoğrafı sıradanlığın dışında, olayın
içinden olmalıdır. Fotoğrafın daha çok ilgi uyandırması için değişik açılardan,
deklanşöre basış anına karar vermeye kadar itina ister.
– Fotoğraf, haberin gerçekliğini manipüle
etmeyecek, olayın taraflarının istek ve yönlendirileceğinde çekilmemelidir.
Güncel bir haber yapıldığı zaman televizyon haberi veya gazetede, fotoğraf, video hangisi olursa olsun güncel olmak ve o habere ait olmak zorunda. Eğer güncel fotoğraf yok ise eski benzer olaylardan, haberlerden bir görüntü ya da fotoğraf alıntısı yapılıp kullanılabilir ve kesinlikle arşiv, alıntı olduğu bildirilmelidir. Eğer eskilerden bağımsız bir haber ise ve elde hiç görüntü yok ise canlandırma, animasyon şeklinde doğruya en yakın şekilde görüntü oluşturulabilir ve bunda da aynı şekilde bildirilmelidir.
Haberde kullanılacak olan görüntünün, fotoğrafın inandırıcılığı çok yüksek olmalıdır.
Medya etiği – Gazetecinin doğru davranış kuralından fotoğraf-görüntüye bir örnek:
11.04.2020 11:33 BirGün haber sitesinden alıntıdır.
Yoğun bakımdan çıkan Boris Johnson ilk kez görüntülendi
Koronavirüse yakalanan İngiltere Başbakanı Boris Johnson, 3 günlük yoğun bakım tedavisinin ardından servisten çıkarılırken görüntülendi
Koronavirüs tedavisi gören İngiltere Başbakanı Boris Johnson, yoğun bakım servisinden çıkmasının ardından ilk kez görüntülendi.
Johnson’ın yoğun bakımdan çıkarıldığı sırada hastanede görev yapan sağlık personeli tarafından dakikalarca alkışlandığı görülürken, Johnson’ın yoğun bakımından sedye ile çıkarıldığı anlar kameralara yansıdı.
Koronavirüse yakalanması nedeni ile geçtiğimiz günlerde başbakanlık konutunda kendini karantinaya alan İngiltere Başbakanı Boris Johnson, durumunun kötüleşmesi üzerine yoğun bakıma alınmıştı.
İngiltere’de toplam corona virüsü vakası 73 bin 758’e, hayatını kaybedenlerin sayısı ise 8 bin 958’e ulaştı.
.
Fotoğraf başkasına ait
Yukarıdaki Birgün haber sitesinde ve diğer birkaç haber sitesinde yayınlanmış olan haberdeki görüntü bir başkasına aittir. Bu durumda doğruluk kuralı ihlal edilmiştir. Haberde yer alan görüntüler görsel arama yöntemiyle aratıldığında 9 Nisan 2020 tarihinde paylaşılmış bir videoya ulaşılıyor. Barnet Hastanesi’ne ait Royal Free London hesabından yapılan paylaşımda videonun Covid-19 tedavisi gördükten sonra taburcu edilen Dennis Palmer isimli 94 yaşındaki kişiyi gösterdiği belirtiliyor.